ĐÔNG Y ĐIỀU TRỊ MỒ HÔI GÂY MÙI KHÓ CHỊU
QUA THỐNG KÊ THỰC TẾ LÂM SÀNG
BS. Nguyễn Trương Minh Thế
Giảng viên Khoa YHCT – ĐH Y Dược TP. HCM
Sự bài tiết mồ hôi giữ vai trò quan trọng trong điều hòa nhiệt độ cơ thể, giúp duy trì nhiệt độ ổn định khi nhiệt độ môi trường bên ngoài có sự thay đổi. Tuy nhiên, một số bệnh nhân đến phòng khám của chúng tôi thường hay than phiền về chứng tiết mồ hôi quá nhiều ở vùng nách, hai bên bẹn, bàn tay, lòng bàn chân gây trở ngại trong việc giao tiếp, đặc biệt sự tăng tiết mồ hôi này còn gây ra mùi cơ thể khiến “khổ chủ” mất tự tin trong giao tiếp.
Qua thống kê 161 lượt bệnh nhân đến khám trong tháng 3/2015 về căn bệnh “xa cách” này, chúng tôi tạm thời chia thành 3 dạng bệnh với 3 cách điều trị theo Đông Y như sau:
1. Đối với bệnh nhân hay ra mồ hôi trộm
Triệu chứng: Bệnh nhân ra mồ hôi nhiều vào ban đêm lúc ngủ say, mồ hôi ướt quần áo và lúc tỉnh dậy không thấy mồ hôi ra nữa. Thường do âm hư cần bổ âm.
Bài thuốc điều trị: Lục vị hoàn gồm Đan bì 9 g, Bạch linh 9 g, Trạch tả 9 g, Thục địa 24 g, Sơn thù 12 g, Hoài sơn 12 g. Luyện mật làm hoàn ngày uống từ 8 - 12 g, ngày dùng từ 2-3 lần uống với nước sôi để nguội hoặc nước muối nhạt.
Sản phẩm được bào chế sẵn: viên nang Lục vị
2. Đối với bệnh nhân dễ ra nhiều mồ hôi và gây mùi khó chịu:
Triệu chứng: Bệnh nhân tự ra nhiều mồ hôi, đặc biệt là sau khi vận động, gắng sức, kèm cảm giác hụt hơi, mệt mỏi, yếu sức.... Thường do nguyên nhân Khí hư, cần Bổ khí.
Bài thuốc điều trị:
a. Uống trong: Có thể ngậm những lát nhân sâm để bổ khí, mồ hôi sẽ ngừng ra.
Hoặc dùng bài Nhân sâm dưỡng vinh thang gồm: Nhân sâm 12 g, 16 g, Đương quy 16 g, Thược dược 16 g, Địa hoàng 16 g, Bạch Truật 16 g, Phục linh 16 g, Quế chi 8 g, Hoàng kỳ 12 g, Trần bì 8 g, Viễn chí 8 g, Ngũ vị tử 8 g, Cam thảo 6 g.
Hoặc bài Bổ trung ích khí gồm: Nhân sâm 12g, Hoàng kỳ 20g, Đương quy 12g, Bạch truật 12g, Chích thảo 4g, Trần bì 6g, Sài hồ 10g, Thăng ma 6g
Sản phẩm được bào chế sẵn: viên nang Bổ trung ích khí
b. Thoa ngoài: Bài thuốc Mai Hoa Phấn gồm Mai hoa băng phiến, Thanh mộc hương, Thiên trạch hương, Khô phàn, mỗi thứ 10g trộn đều.
3. Đối với bệnh nhân ra mồ hôi nhiều sau khi sinh, mới ốm khỏi, suy nhược cơ thể:
Triệu chứng: Do sau sinh mất nhiều máu hoặc mất nhiều máu do nguyên nhân khác có vã mồ hôi hột (choáng mất máu), đó là do khí thoát theo với huyết thoát. Cần bổ gấp nguyên khí.
Bài thuốc điều trị: Độc sâm thang gồm Nhân sâm 6 – 8 g sắc uống. Nếu ngoài vã mồ hôi hột lại có thêm chân tay lạnh toát, mạch rất khó bắt, đó là do cả dương và khí đều thoát, phải bổ gấp cả dương và khí (hồi dương cứu nghịch).
Những trường hợp nhẹ hơn, khí huyết suy hư kéo dài, cơ thể suy nhược, thiếu máu, kém ăn, phụ nữ mới sanh có sắc mặt xanh xao, hơi thở ngắn, đánh trống ngực, chóng mặt, dễ ra mồ hôi, sức yếu, mệt mỏi, tay chân lạnh cần phải Đại bổ khí huyết nên dùng bài Thập toàn đại bổ gồm: Nhân sâm 12g, Hoàng kỳ 10g, Truật 12g, Phục linh 12g, Đương quy 12g, Bạch thược 12g, Thục địa 20g, Xuyên khung 12g, Quế chi 6g, Cam thảo 6g.
Sản phẩm được bào chế sẵn: viên nang Thập toàn đại bổ